یکی از ساده ترین روش تشخیص معایب اصلی موتور خودرو، رنگ دود خروجی از اگزوز است. در حالت معمولی، دود خودرو می بایست بی رنگ باشد و موتور سالم دودی نمی کند و وقتی انگشت به لوله اگزوز می زنیم انگشت نباید چرب و سیاه شود. اما اگر دود خودرو قابل دید باشد ممکن است مشکل جدی موتوری باشد که بسیار مهم است، بنابراین توجه زیادی باید به آن داشت. حتی اگر خودرو فرسوده نباشد نیز ممکن است دچار عیوبی که باعث عدم عملکرد مناسب خودرو شود.دود کردن موتور نشانه روغن سوزی ؛ غنی بودن مخلوط هوا – سوخت یا نشت آب به محفظه احتراق است.
با توجه به رنگ دود میتوان به هر یک از این موارد پی برد. اما باید برای چک کردن دود خودرو به چند نکته توجه کرد:
۱-ابتدا خودرو را در محلی با نور زیاد پارک نمایید و موتور روشن باشد تا دمای آمپر آب ماشین بالا بیاید و به حد نرمال برسد.
۲-به این علت که دود ممکن است شدت زیادی نداشته باشد، حتما یک فرد در پشت خودرو ایستاده و شخص دیگر ماشین را که در خلاص گذاشته شده، پدال گاز را به آرامی پر کند تا آهسته آهسته به دور موتور ۶۰۰۰ برسد.
۳-ممکن است عیب خودرو هنوز خیلی شدید نشده باشد و رنگ اگزوز در دور موتورهای بالا نشان داده شود. پس حتما دور موتور را به آرامی به بالای ۵۰۰۰ برسانید.
۴-در فصل زمستان و زمانی که هوا سرد است و خودرو به تازگی روشن شده و هنوز موتور گرم نشده، بخار سفید رنگ از اگزوز خارج می شود که کاملا طبیعی است ولی باید پس از گرم شدن موتور، به مرور زمان از شدت آن کم شود.
و اما اکنون که با دقت توانستیم دود ماشین را مشاهده کنیم باید به رنگ آن دقت کنیم تا بتوانیم عیب آن را تشخیص دهیم. در ادامه به بررسی رنگ دود اگزوز و تشخیص عیوب احتمال آن می پردازیم. دود به سه رنگ سیاه، سفید و آبی دیده می شود که از این بین دود سیاه کم خطرترین است چرا عیب موتوری نیست ولی در مورد دود سفید و آبی به احتمال زیاد عیب موتوری است.
دود سیاه: گاهی اوقات ممکن است به دلیل بنزین نا مرغوب یا تعویض نکردن فیلتر هوا و شمع ها شاهد دود سیاه باشیم ولی در صورت تداوم این موضوع، دو ایراد کلی می تواند باشد: مشکل در سیستم سوخت رسانی و مشل در سیستم برق ولی در هر صورت خیلی نگران نباشید زیرا که مشکل حادی نیست و به راحتی قابل حل است. خروج دود سیاه از اگزوز به خاطر این است که احتراق به درستی انجام نشده و مقدار ورودی سوخت و هوا و ترکیب آنها به محفظه احتراق مناسب نیست. بنابراین در عین حال که مشکل اساسی نیست باید به آن توجه زیادی داشت چرا که ممکن است باعث مشکلات بیشتری شود. اما از نشانه های دود سیاه، وجود دوده و رنگ سیاه داخل اگزوز و حتی فضای خارجی آن اطراف سپر است. دود سیاه که در اصلاح به آن خام سوزی نیز می گویند، باعث آلودگی زیست محیطی شده و ضمن افزایش مصرف سوخت از قدرت خودرو نیز می کاهد. از جمله عیوب کلی که منجر به دود سیاه می شود موارد ذیل می باشد:
- کثیف بودن یا خرابی سوزن کاربراتور
- وجود نشتی و هواکشیدن کاربراتور
- خراب بودن یا تنظیم نبودن پیچ تنظیم هوا
- تنظیم نبودن زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپ ها به دلیل عدم نسب درست تسمه تایم
- خرابی میل سوپاپ یا آب بند نبودن سوپاپ ها
- کیپ شدن مسیر هوای ورودی یا کثیف شدن فیلتر هوا
- کیپ شدن مسیر اگزوز
دود سفید: اگر وقتی موتور سرد است رنگ دود به سفیدی متمایل است، میتوان وضعیت موتور را عادی تلقی کرد. یعنی دود سفیدی که حالت سبکی دارد و البته بوی دود اگزوز عادی است، طبیعی به نظر میرسد چرا که حاصل چگالش بخار آب است و نه یک مشکل فنی، پس جای نگرانی نیست. ولی اگر بعد از گرم شدن موتور همچنان این دود ادامه داشت باید به نشت مایع خنککننده شک کنید و سریعاً مقدار مایع خنککننده را بررسی کنید. این دود هنگامی ایجاد می شود که موتور مقدار زیادی آب یا مایع خنککننده را میسوزاند و تبدیل به دودی سفید رنگ میکند. این نشت معمولاً در قسمت واشر سرسیلندر به دلیل سوختن واشر سرسیلندر یا ترکخوردگی آن اتفاق میافتد. برای برطرف کردن این مشکل باید تمام قسمتهایی که مایع خنککننده از آنها عبور میکند بررسی شود. اگر این مشکل را نادیده بگیرید ممکن است مشکلات جدی تری بروز پیدا کند. نشت این مایع و ترکیب آن با روغن موتوری که در کانالهای مجاور با مجاری آب قرار دارد میتواند مشکل جدیدی ایجاد کند و به اصطلاح ماشین آب و روغن قاطی کند. به صورت کلی وجود دود غلیظ سفید نشانه ۳ مشکل است :
- ترک در دیواره سرسیلندر که منجر به راه پیدا کردن آب در محفظه احتراق می شود.
- ترک خوردگی در بلوکه موتور (سیلندر) که بر اثر سرد و گرم شدن بیش از حد هوا ایجاد می شود.
- واشر سرسیلندر در جای خود آب بندی نباشد.
- واشر سر سیلندر سوخته باشد.
در صورت مشاهده دود سفید هرچه زودتر برای بازدید خودرو آن را به یک مکانیک نشان دهید. حرکت خودرو با این وضعیت ممکن است صدمات زیادی را به موتور وارد نماید. با مراجعه هرچه زودتر به مرکز تعمیرکار می تواند با تشخیص درست، شما را از هزینه های بسیار زیاد نجات دهد.
دود آبی: در این حالت یعنی خودرو روغن سوزی دارد و باید در سریع ترین زمان ممکن به مکانیکی مراجعه نمود. دود آبی بدترین نشانه برای خودرو است و حاکی از نفوذ روغن موتور داخل محفظه احتراق است که معنی آن مشکل جدی موتور و هزینه بسیار زیاد است که تاخیر در مراجعه برای تعمیر می تواند هم هزینه ها را چند برابر کند و هم میزان خسارت زیادتر شود. روغن سوزی معمولاً برای خودروهایی با کارکرد بالا اتفاق می افتد. طبیعی است که با استهلاک قطعاتی همچون رینگ و کاسه نمد سوپاپ ها، عملکرد آنها مناسب نباشد و سبب روغن سوزی شود. همانطور که میدانید در موتور خودرو تعداد زیادی واشر آب بندی و اورینگ وجود دارد و کارشان جلوگیری از ورود روغن به محفظههای احتراق است و اگر ورود این روغن به محفظه بسیار زیاد باشد میتواند شمع جرقه را نیز روغنی و چرب می کند و باعث از دست رفتن احتراق کامل می شود که در این صورت شمع هم باید تعویض یا تمیز شود؛ البته اضافه کردن بعضی از افزودنیها میتواند به جلوگیری از نشتی روغن کمک کند. یکی از نشتیهای شایع عدم آببند گایدها یا ساق سوپاپهای دود و هوا است که در صورت گاز دادن و شتاب دادن به موتور میزان دود آبی را به طور چشمگیر افزایش پیدا میکند. معمولاً اگر به هنگام گاز دادن و دور موتور بالا دود شدیدتر شود عیب از رینگ ها و اورینگ ها است. مورد رایج دیگر خرابی عملکرد نامناسب سیتهای سوپاپ است. عایق بندی دریچه های سوپاپ میزان روغن اعمال شده به سطح سوپاپ ها را تنظیم می کند که سپس برای روغنکاری ساق سوپاپ ها مورد استفاده قرار می گیرد. راه حل این مشکل تعویض سیت های سوپاپ می باشد. گر شما برای ۳۰ تا ۶۰ ثانیه ایستاده اید. سپس به هنگام حرکت خودرو دود خاکستری مایل به آبی را تولید کرد نشانگر وجود مشکل در سیت سوپاپ خواهد بود.
ازعوامل کلی روغن سوزی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- بیش از حد بودن سطح روغن موتور (ریختن بیش از حد روغن در موتور در تعویض روغنی).
- خرابی یا فرسوده شدن رینگ پیستون یا بوش موتور؛ که در این حالت موتور در دورهای بالا دود کرده و شمع روغن زده می شود. در نتیجه ممکن است یک یا چند سیلندر کار نکنند و موتور و بدنه ماشین دچار لرزش شود که اصطلاحا آنرا «تک کار کردن موتور» می گویند. معمولا این مورد رایج ترین علت روغن سوزی است.
- نشت کردن روغن از کاسه نمد سوپاپها که در این حالت موتور دیر روشن می شود و اگر پس از چندین ساعت خاموش ماندن، آن را روشن کنیم، بلافاصله دود آبی خارج می شود ولی بعد از چند ثانیه قطع می شود. وقتی موتور چند دقیقه کار کند، با گاز دادن دوباره دود آبی رنگ خارج می شود.
- خراش برداشتن دیواره سیلندر
- آب بندی نبودن سوپاپ ها که باعث نشتی روغن می شود.
- اگر سیستم PCV (سیستم استفاده مجدد از بخار روغن) درست کار نکند، یعنی سوپاپ PCV به موقع باز و بسته نشود.
نکته بسیار مهم استفاده از روغن موتور مرغوب متناسب با نوع موتور خودرو و تعویض به موقع آن است. جهت حفظ سلامت و افزایش طول عمر موتور خودرو به نکات زیر توجه کنید :
- استفاده از روغن موتور مناسب با نوع خودرو
- بازدید و تعویض به موقع روغن موتور
- چک کردن مرتب سطح روغن
- باز نکردن ترموستات
- عدم شستشوی موتور با گازوییل یا مواد مشابه
برای برطرف کردن مشکل دود آبی، موتور باید توسط یک مکانیک مجرب بررسی شود تا از بروز صدمات بیشتر به موتور جلوگیری شود. معمولاً بیشترین زمان و هزینه تعمیر مربوط به همین قسمت است چون در اکثر موارد نیاز به تعمیر اساسی موتور وجود دارد.
سلام من پژو۲۰۰۰دارم توجاده ماشین هی میگیره ول میکنه گاز نمیخوره اعصابموخوردکرده چیکاربایدکنم
کاربراتورش تنظیم کن بنزین بخوبی نمیره براش
درود من پژو ۲۰۰۰ دارم در دور پایین و یا سر گاز رفتن وقتی شیشه را پایین میارم بوی بنزین سوخته وارد اتاق میشه که باعث سوزش چشمها میشه ماشینم دوگانه سوز ال پی جی هستش وقتی هم رو گاز هستش گاز وارد میشه زمانی که شیشه پایین هستش و باعث سردرد شدید میشه شیشه بالا هستش این اتفاق نمیافته کل مسیر اگزوز و واشر منیفولد رو هم عوض کردم
سلام واشر گلویی اگزوزت رو عوض کن
خدا پدر و مادر را بیامرزدخدا همه رفتگان را بیامرزد.
سلام یه پژو ۲۰۰۰ دارم که تعمیر موتور شد کامل و بعد از اون من مجدد از ماشین استفاده میکردم و بیرون شهر مسافر میبردم تو کفی جنوب کشور ، ماشین وقتی با مسافر بودم و به اصطلاح سنگین بود تو سرعت ۱۳۰ الی ۱۴۰ یا حتی ۱۲۰ توی گرمای ۵۵ تا ۶۵ درجه جنوب آمپر ۱۱۰ تا ۱۱۵ میذفت به هرکسیم میگفتیم گفت عادیه ، تو زمستون که کولر نمیزدم مشکل حل شده بود و آمپر زیر نود بود کلا ۸۵ یود همیشه ولی تو تابستونوبعد تعکیر موتور کلی ماشین به روغنسوزی بالایی افتاده بود جوری که تو گرما با دور بالا ۷۰۰ کیلومتر کفی میرفتم ، دور موتور ۴ هزار ، ماشبن راحت ۳ لیتر روغن رو میخورد ، من الان فن دور کند رو یکسره کزدم آمپر تو شهری با کولر نوده ولس باز میام بیرون شهر چه کفی و چ سر بالایی امپر رو۱۰۰ الی ۱۱۰ میره ولی کولر ماشین خیلی خنک تره شهری کار میکنه با اینکه آمپر بالا رفته و هنوزم دود سفید یا ب اصطلاح کمپرس داره و از شلنگ بخار برگشتی ماشین هم قابل مشاهدس ، مسخواستم بدونم این ماشینو چکار کنم که هم دماش نرماا بشه هم روغن سوزی رفع بشه در کل بعد یکسره کردن دور کند ماشین خیلی بهتر شد
سلام .مهندس جان قزلباش هستم صاحب پژو۲۰۰۰ خوزستان آمدی ماشین مشکل برقش حل شد روشن کردم. ولی چون خیلی وقت بود خوابیده بود. باطری ماشین همسایه گذاشتم روشن ش بعد باطری جابجا کردم. باطری خودمو گذاشتم گفتم چند دقيقه ماشین کار بکنه تا باطری خودمو شارژ بشه ولی منیفول اگزوز پشت سیلندر بعداز ۷الی ۸دقیقه داغ شد بطوری که سرخ شد. منم ماشین خاموش کردم. بنظرت علت چیه ممنون میشم جوابمو بدی .
درضمن شرمنده وقت بی وقت مزاحم استراحتتان میشم .
با سلام
ماشین من تقریبا 275 تا کارکرد داره،همه چیزش مرتبه و خورده کاریاشو خودم انجام میدم،تنها مشکلی که داره هنگامی که خلاص و بدون حرکت باشه (در حالت روشن )چند ثانیه بعد حرکت دود آبی رنگ میزنه بیرون و بعدش هم قطع میشه،پرس و جو کردم میگن مربوط به سوپاپ میشه و کلأ جنوب کشور از این نمونه ماشینا کم گیر میاد بالطبع مکانیکشم نیست،ممنون میشم راهنماییم کنید…
ضمنأ هر 4000 کیلومتر روغن عوض میکنم و ما بین تعویض روغن یه ربع لیتر روغن سرریز میکنم.